Türkiye’de her erkek vatandaş için askerlik görevi anayasal bir sorumluluktur. Ancak bazı sağlık sorunları, kişinin askerlik hizmetini yerine getirmesine engel teşkil edebilir. Son yıllarda obezite oranlarının artmasıyla birlikte, “tüp mide ameliyatı olanlar askerlikten muaf mı olur?” sorusu sıkça gündeme gelmeye başladı.
Peki, mide küçültme ameliyatı geçiren bireyler askerlik yapabilir mi, yoksa kalıcı muafiyet alabilir mi?
⚖️ Obezite Askerlikten Muafiyet Sebebi Olabilir mi?
Obezite, vücut kitle indeksinin (VKİ) 30’un üzerinde olmasıyla tanımlanır ve kalp-damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon gibi birçok sağlık problemine yol açabilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’ne göre, aşırı kilolu bireylerin askerlik yapıp yapamayacağı boy, kilo ve genel sağlık durumuna göre değerlendirilir.
Eğer kişinin VKİ değeri belirlenen sınırların üzerindeyse, önce “geçici erteleme” kararı verilebilir. Ancak kişi ameliyatla kilo vermiş olsa bile, ameliyat sonrası sağlık durumu göz önünde bulundurularak kalıcı muafiyet kararı da çıkabilir.
Tüp Mide Ameliyatı ve Askerlik İlişkisi
Tüp mide (mide küçültme) ameliyatı, obezite tedavisinde uygulanan cerrahi yöntemlerden biridir. Bu operasyon sonrasında kişi çok az yemekle doyarken, metabolizma dengesi ve beslenme düzeni tamamen değişir.
TSK, bu ameliyatı geçiren kişileri sağlık açısından özel olarak değerlendirir. Çünkü operasyon sonrası:
-
Uzun süreli vitamin ve mineral takviyesi gerekebilir,
-
Fiziksel dayanıklılık düşebilir,
-
Sindirim sistemi hassas hale gelebilir,
-
Sürekli tıbbi kontrol ihtiyacı doğabilir.
Bu nedenlerle bazı durumlarda askerlik hizmeti fiziksel olarak uygun görülmeyebilir.
Askerlik Muafiyeti İçin Sağlık Raporu Süreci Nasıl İşler?
Mide ameliyatı olan kişiler, askerlikten muafiyet almak istediklerinde şu adımları izlemelidir:
-
Ameliyat belgeleri: Operasyonu gerçekleştiren hastaneden alınan raporlar hazırlanır.
-
Kontrol sonuçları: Kilo kaybı, laboratuvar değerleri ve genel sağlık durumu düzenli olarak raporlanır.
-
Askerlik şubesine başvuru: Belgelerle birlikte askerlik şubesine gidilir ve kişi askeri hastaneye sevk edilir.
-
Askeri sağlık kurulu kararı: Kurul, kişinin sağlık durumunu değerlendirerek “elverişlidir”, “geçici ertelenmiştir” veya “elverişli değildir (muaf)” kararlarından birini verir.
Kalıcı Muafiyet Hangi Durumlarda Verilir?
Mide ameliyatı geçirmek tek başına kalıcı muafiyet sebebi değildir. Ancak bazı sağlık durumları askerliğe kalıcı engel oluşturabilir:
-
Ameliyat sonrası ciddi komplikasyonlar gelişmişse,
-
Beslenme ve metabolik denge sağlanamamışsa,
-
Vitamin-mineral eksiklikleri veya kronik sağlık sorunları oluşmuşsa,
-
Fiziksel güç kaybı belirginse,
-
Sürekli tıbbi takip gereksinimi devam ediyorsa.
Bu gibi durumlarda sağlık kurulu “askerliğe elverişli değildir” raporu düzenleyebilir. Her vaka bireysel olarak değerlendirilir; iki kişinin aynı ameliyatı geçirmesi aynı sonucu doğurmayabilir.
⏳ Geçici Erteleme Kararı Ne Anlama Gelir?
Bazı adaylar için geçici erteleme kararı verilebilir. Bu durumda askerlik 6 ay ila 1 yıl ertelenir.
Bu sürenin sonunda kişi yeniden muayeneye çağrılır. Eğer kilo durumu ve genel sağlık düzeyi normale dönmüşse, askerlik görevine uygun kabul edilebilir.
Özellikle ameliyat sonrası kilo verme süreci devam eden bireylerde, TSK bu yöntemi sıkça uygular. Düzenli kontroller ve rapor takibi bu aşamada büyük önem taşır.
Mide Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası yaşam biçimi tamamen değişir. Bu nedenle askerlik gibi fiziksel güç gerektiren bir görev öncesinde şu unsurlar dikkate alınmalıdır:
-
Beslenme: Küçük porsiyonlar, sık öğünler gerekir.
-
Fiziksel dayanıklılık: Kas kütlesi azalabileceği için performans düşebilir.
-
Vitamin desteği: B12, demir ve kalsiyum takviyeleri aksatılmamalıdır.
-
Tıbbi takip: Ameliyat sonrası kontroller hayat boyu sürer.